Casus belli
De methode Bibeb: een closeread van haar beroemde interview met Reve
Het was haar beste interview. Dat vond Bibeb zelf van het gesprek met Gerard Reve dat ze in voerde. Niet eerder was de schrijver, die toen nog als Gerard Kornelis van het Reve bekend was, zó persoonlijk geïnterviewd, had hij zo veel prijsgegeven over zijn angsten, driften, worstelingen en verlangens. Het stuk kwam zelfs 'te dichtbij', vond Reve, die wilde voorkomen dat het werd opgenomen in de bundel Bibeb & VIP'S ().
Bibeb: de interviewer die zo beroemd was dat die naam alleen volstond, alsof ze een artiest was. Haar echte naam was Elisabeth Maria Soutberg. Geboren in , overleden in Ze was als interviewer van opinieweekblad Vrij Nederland sinds begin jaren vijftig een pionier in het persoonlijke vraaggesprek. Honderden grootheden sprak ze, uit binnen- en buitenland. Van Andy Warhol tot Annie M.G. Schmidt.
Schaamteloos directe vragen
Een interview van Bibeb ging altijd óók over haar, getuige de ik-persoon die zonder uitzondering rijkelijk werd opgevoerd. Als observator van tuinen, handen en interieurs, als steller van schaamteloos directe vragen, als auteur van de literaire beschrijvingen, als deelnemer aan een gesprek op niveau en, als het ware, als de psychiater die de diepste zieleroerselen van haa
Bibeb
Bibeb begon haar journalistieke loopbaan in de jaren dertig bij het Haarlems Dagblad. Daar leerde zij haar eerste man kennen, de journalist en hoofdredacteur Walther Schaper. In kreeg hij een baan bij De Sumatra Post in Medan, en Bibeb reisde hem een jaar later na. Ze trouwden in in Medan. Bibeb ging zelf ook schrijven voor De Sumatra Post: ze kreeg er een kinder- en moderubriek. In de Tweede Wereldoorlog zaten Bibeb en haar man drie jaar lang in interneringskampen. Over haar ervaringen in het vrouwenkamp op Sumatra, waar ze samen met haar zoontje moest zien te overleven, schreef ze later een verslag in de door Mathieu Smedts samengestelde bundel Den vaderland getrouwe (). Na de oorlog keerden Bibeb en haar man terug naar Nederland, waar hun dochter werd geboren en Bibeb ging werken voor het Haagsch Dagblad. Het huwelijk van Bibeb en Walther Schaper werd in ontbonden.
In datzelfde jaar leerde George Lampe Bibeb kennen. Ze kwamen met elkaar in contact door hun werk voor het Haagsch Dagblad, waar George illustraties maakte bij de stukjes van Bibeb die zij schreef over haar kinderen. Twee jaar later trouwden ze.
Beiden zijn voor Vrij Nederland gaan werken. George als illustrator, politiek tekenaar en kunstcriticus en Bibeb als interviewster. Tevens maakt ze reportages e
Opinie: Met Bibebs dood is een tijdperk afgesloten
Bibeb, biechtmoeder van Nederland is voor een biografie een dun boekje: pagina's. Het bevat geen lange filosofische verhandelingen over snippers in een oude kist gevonden en evenmin stuit je op psychologieën waarin het onderwerp op analytische wijze wordt geduid. Van het boekje had ik - door alles wat ik er eerder over tegenkwam - geen hoge verwachtingen, maar toen ik het eenmaal had opengeslagen, las ik het in één ruk uit.
Eigenlijk is Bibeb, biechtmoeder van Nederland van Adinda Akkermans en Roos Menkhorst precies goed. De biografie vertelt in kort bestek de belangrijkste bijzonderheden uit een leven, schetst daarbij de tijd en het milieu waarin dat leven zich afspeelt en komt ook nog eens met allerlei pikante details die nieuw voor mij waren. Wat wil je als lezer nog meer?
Bibeb, die Elisabeth Soutberg heette - maar dat wist niemand - werd erg oud. Ook haar leeftijd hield zij zorgvuldig verborgen. Toen zij in stierf, bleek zij 93 jaar. Ik heb mij nooit gerealiseerd dat zij ouder was dan mijn moeder en dus ook mijn moeder had kunnen zijn. Haar verschijning had iets artistieks, en door de kettingen die zij droeg iets hippie-achtigs. Ze kwam nooit binnen, maar ze was plotseling ergens. Ongemerkt gedropt uit hogere sferen.
Bibeb. “Ik interview u, u niet mij”
In zekere zin kun je Bibeb. De biechtmoeder van Nederland de kroniek van een mislukking noemen. En dat bedoel ik niet onaardig – laat ik dat voorop stellen. Adinda Akkermans en Roos Menkhorst bezochten een kleine dertig bekende en minder bekende Nederlanders die door Bibeb geïnterviewd zijn, en stuitten steeds op hetzelfde verhaal. Bibeb was oprecht in hen geïnteresseerd; tijdens de berucht lange interviewsessies ontstond er zoiets als intimiteit, sommigen spreken zelfs van vriendschap. Maar wie Bibeb was? Geen idee.
Bibeb, het levensverhaal
We leren een paar biografische feiten kennen. Geboren als Elisabeth Maria Soutberg op 15 juni , gaat ze al vroeg als Bibeb door het leven. In haar kleutertijd kon ze haar naam niet uitspreken, vandaar. In leert ze haar eerste man kennen, Walther Schaper, journalist bij het Haarlems Dagblad. Bibeb schrijft de vrouwenpagina vol. Weetjes, tips en verhalen. Eentje gaat over Hella, die niet mooi en grappig is maar wel amicaal. “Men vindt haar interessant omdat ze interesse in uw doen en laten had.”
Op 19 mei reist ze met haar verloofde af naar Nederlandsch-Indië; Schaper heeft een aanstelling gekregen bij de Sumatra Post. Ze doet verslag van haar leven op het eiland- de haremvrouwen en de sult
&#;Bibeb, biechtmoeder van Nederland&#; door Adinda Akkermans en Roos Menkhorst
Twee journalistes, Adinda Akkermans en Roos Menkhorst, vatten het plan op om een biografie over Bibeb (Elizabeth Maria Stoutberg, ) te gaan schrijven. Ze gaan praten met haar zoon, Wouter, die woont in het huisje aan de Zeekant in Scheveningen, waar Bibeb 60 jaar van haar leven woonde. Hij heeft een groot archief, maar is weinig toeschietelijk. Wel blijft hij hen bestoken met mails en soms ook uitnodigingen voor een gesprek, en geeft dan snippers informatie.
Ze spreken ook met Rinus Ferdinandusse, jarenlang haar hoofdredacteur toen ze voor Vrij Nederland schreef. Er is niet veel te vertellen, zegt hij. Ze gaan interviews lezen en contact zoeken met geïnterviewden. Sterker nog, een van de geïnterviewden, Ruud Lubbers, neemt zelf contact met ze op om te vertellen dat hij wel mee wil werken aan het boek. De persoon van Bibeb en de vele bekende personen uit binnen- en buitenland die zij door de jaren heen interviewde, van Roald Dahl tot Connie Palmen, van Andy Warhol tot Ruud Lubbers, gaan hen steeds meer intrigeren.
In het boek beschrijven ze hun zoektocht en doorspekken dat met stukjes biografie van Elizabeth Maria Stoutberg, die ze ondertussen opdelven.
Ze werd in in Sloten geboren. In reisde ze