Jan wolkers beste boeken
Een levenswerk uit één stuk. Het litteken van de dood. De biografie van Jan Wolkers
Als je gaat dromen over het boek dat je aan het lezen bent en je doet dat niet één keer maar een paar dagen achtereen, wat zegt dat dan over het boek? Het is een vraag die ik mij stel terwijl ik bezig ben met de laatste vijftig pagina’s van Onno Bloms biografie van Jan Wolkers, Het litteken van de dood. Als er zoveel over een boek gezegd en geschreven wordt, lijken clichés onvermijdelijk, maar niet minder waar. ‘Ik las het als een trein’, schreef Rob Schouten in Trouw. Daar ben ik het volmondig mee eens, al verwordt in mijn droom het soms complexe familieleven van Wolkers zelfs tot een rollercoaster (om nog maar een stoplap te plaatsen). Het verhaal duizelt me, maar dat zegt absoluut niets over de heldere en feitelijke wijze waarop Blom het bijna duizend pagina’s tellende levensverhaal op papier heeft gezet. Nadrukkelijk zonder psychologisering en historische context. Ik wijt mijn nachtelijke duizelingen dan ook aan het feit dat het boek, met alle ontembare levensdrift van Wolkers en niet in de laatste plaats de expliciete seksscenes op zijn minst opwindend is. Mij zijn relaties duidelijk geworden waarvan ik, ondanks dat ik vrijwel het complete oeuvre van Wolkers vanaf de middelbar
Wolkers leefde om de dood te verpulveren
De promotiedatum is niet toevallig: op 19 oktober is het precies tien jaar geleden dat Wolkers op jarige leeftijd overleed. Het waren vooral zijn wervelende romans, vol seks, heftige gebeurtenissen en afkeer van een benauwend gereformeerd milieu, die opzien baarden. Jan Wolkers is gelauwerd en verguisd. Ook internationaal werden er honderdduizenden exemplaren verkocht van Kort Amerikaans, Een roos van vlees en Turks fruit. Voor Wolkers, die opgeleid was als beeldhouwer, waren zijn beelden in brons en glas en zijn kleurrijke schilderijen even belangrijk als zijn literaire werk.
Geboorte als kunstenaar
Over de spraakmakende kunstenaar-auteur is veel geschreven maar een biografie was er nog niet. Hoe maakte Wolkers van zijn leven werk en hoe bepaalde zijn werk zijn leven? Dat zijn de vragen die Blom, buitenpromovendus, stelt in de biografie Het litteken van de dood. Het beeld van zijn stervende broer Gerrit, die in op jarige leeftijd overleed aan difterie, bleef Wolkers tot het laatst achtervolgen. Volgens Blom luidde de naderende dood van Gerrit zijn geboorte als kunstenaar in. Zijn eerste echte kunstwerk droeg hij op aan zijn stervende broer: een in zwarte inkt getekende zon die vlammend onderging. Ook zijn vroege schilderijen
Jan Wolkers
Hendrik Wolkers werd op 26 oktober in Oegstgeest geboren als 3e van de 11 kinderen. Hij komt uit een gereformeerd gezin en is jaar in jaar uit met de Statenbijbel opgevoed.
Vanaf tekende en schilderde hij op de Leidse schilderacademie, na de oorlog ging hij verder als beeldend kunstenaar aan de academie voor Beeldende kunsten in Den Haag. Van tot schilderde hij aan de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten in Amsterdam.
Op 30 augustus overleed zijn oudere broer aan difterie. Deze gebeurtenis vormt een belangrijk gegeven in zijn literaire werk. In heeft Wolkers een jaar lang bij Zadkine in Parijs gewerkt. Tijdens dit jaar begon hij ook te schrijven. In november debuteerde hij met een verhaal in het tijdschrift Podium: De verschrikkelijke sneeuwman.
Zijn eerste boek Serpetina's Petticoat kreeg weinig aandacht, in tegenstelling tot Wolkers eerste roman Kort Amerikaans. In werd Wolkers voor het eerst een Literaire prijs toegekend: De novelleprijs van de gemeente Amsterdam. In zond hij de prozaprijs van Amsterdam terug. Hij vond het politieoptreden tijdens de rellen in Amsterdam niet juist.
In verbleef Wolkers een week lang alleen op het eiland Rottermerplaat. Van dit avontuur deed hij een verslag in "Groeten van Rottumerplaat" (Boekje laten zien).
Wolkers
Nederlandse schrijver, dichter en kunstenaar
De Nederlandse schrijver, dichter en kunstenaar Jan Wolkers werd beroemd met romans als 'Terug naar Oegstgeest' () en 'Turks fruit' (). 'Turks fruit' werd in verfilmd door Paul Verhoeven met Rutger Hauer en Monique van de Ven in de hoofdrol. Het bekendste beeld van Wolkers is het Auschwitzmonument in Amsterdam. Wolkers verhuisde in naar Texel. Hij overleed daar inJeugd
Jan Hendrik Wolkers werd op 26 oktober in Oegstgeest geboren. De schrijver groeide op in een streng gereformeerd gezin. Na de lagere school bezocht Jan Wolkers enige jaren de mulo, maar moest met deze opleiding stoppen om in de levensmiddelenwinkel van zijn vader te helpen. Net voor de oorlog werd de winkel gesloten en beoefende Jan Wolkers allerlei baantjes als onder meer tuinman en dierenverzorger. In dook hij onder om tewerkstelling in Duitsland te voorkomen. Hij bezocht in deze tijd de Leidse schildersacademie Ars Aemula Naturae, waar hij teken- en schilderles volgde. De dood van zijn oudste broer maakte grote indruk op hem en zou later in zijn literaire werk worden uitgewerkt.Kunstopleiding
Na de oorlog begon Wolkers met een opleiding aan de Haagse Academie voor Beeldende KDe mens en de mythe
Bij de uitvaartplechtigheid van Jan Wolkers droeg Remco Campert een gedicht aan zijn overleden vriend voor met als slotregels: ‘niet denken aan de dood/ maar eerder aan het leven/ zoals jij het vierde/ uitbundig en voorbeeldig’.
Uitbundig en in menig opzicht voorbeeldig is ook de beschrijving van dat levensfeest door Onno Blom. Op Het litteken van de dood valt als biografie wel een en ander af te dingen, maar het bereikt toch een ultiem doel van elke biograaf: het is zelf een kunstwerk dat alle werken van de beeldhouwer/schilder/schrijver Jan Wolkers in hun onderlinge samenhang betekenis geeft.
Voor alles was Wolkers () een levenskunstenaar, die zijn zelf gekozen biograaf inzicht verschafte in de wijze waarop hij het leven naar zijn hand heeft willen zetten. Zijn complete archief, inclusief dagboeken, intieme correspondentie en stiekeme opnamen van gesprekken, stelde hij ter beschikking. Het heeft een boek opgeleverd dat het verzamelde oeuvre van de schrijver overstijgt en bij integrale lezing soortgelijke sensaties oproept als Wolkers’ beste verhalen, romans en essays.
Met nadruk zeg ik: integrale lezing. Evenmin als bij Wolkers’ romans heeft het zin om uit dit zorgvuldig gecomponeerde levensverhaal een paar krenten te pikken en daar al dan niet