Marianne zwagerman joost

David de Poel: ‘Joost Zwagerman was een van mijn literaire helden’

Wat ik recent las

Het verhaal van mijn schaarste van Marieke Groen was een klap in mijn gezicht. De wereld zit zo oneerlijk in elkaar en Groen maakt dat heel onomwonden duidelijk. Ik had met haar te doen, maar ik herkende ook veel van wat ze schrijft: gedoe met instanties, chronisch geldgebrek, hunkering naar waardering en aandacht. Het is een belangrijk boek omdat het blootgeeft wat er mis is in de maatschappij. De manier waarop Marieke Groen het heeft opgeschreven is moedig. Ze spaart zichzelf niet.

Waar kijk ik naar uit?

Ik verheug me op de biografie van Joost Zwagerman die, als het goed is, in november van dit jaar uitkomt. Dan is het precies tien jaar geleden dat hij overleed. Gimmick! en Vals licht vond ik erg goed en dan met name vanwege de stijl en de sfeer die Zwagerman weet te schetsen. Vlak voor zijn dood hadden we contact over de biografie van René/Renate Stoute die ik aan het schrijven was. Stoute en Zwagerman behoorden beiden tot de groep dichters die zichzelf De Maximalen noemde en ik keek ernaar uit hem daarover te interviewen. Zover kwam het helaas niet. Zwagerman was een van mijn literaire helden, en toen hij stierf was ik dagenlang van slag.

Waar grijp ik steeds naar terug?

Op mij

Joost Zwagerman: biografie

    Johannes Jacobus (Joost) Zwagerman geboren in Alkmaar (18 november)

    Volgt Atheneum aan de Rijksscholengemeenschap Noord-Kennemerland in Alkmaar

    Overstap naar HAVO wegens gedragsproblemen

    Volgt opleiding aan de Pedagogische Academie (Bergen en Alkmaar)

    Studie Nederlandse taal- en letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam (onvoltooid);

Verhuist naar Amsterdam

    Schrijft recensies, artikelen en columns voor Vrij Nederland, HP/De tijd, De volkskrant en jongerentijdschriften zoals Primeur;

Publiceert gedichten in de literaire tijdschriften Maatstaf en Tirade

    Debuteert als romanschrijver (met De houdgreep)

    Debuteert als dichter (met Langs de doofpot);

Publiceert eerste verhalenbundel (Kroondomein)

    Volgt cursus 'creatief schrijven' bij Oek de Jong;

Redacteur van het literaire tijdschrift De held (tot en met );

Een van de woordvoerders van de dichtersgroep 'De Maximalen'

    Genomineerd voor AKO-Literatuurprijs (voor Vals licht)

    Verfilming van de roman Vals licht door Theo va

Joost Zwagerman ()

Zijn bekendheid dankt Zwagerman niet alleen hieraan. Naast gedichten publiceerde hij een stroom novellen en romans, columns, essays en kritieken. Vooral zijn romans trokken de aandacht en werden genomineerd voor literaire prijzen, zoals de AKO-Prijs en de Gouden Uil. De romans verschenen in vertaling over de hele wereld, van Frankrijk tot en met Japan. Op televisie presenteerde hij het fameuze programma 'Zomergasten' voor de VPRO.

Voor de schooljeugd behoorde Zwagerman tot de top vijf van meest gelezen schrijvers. Zijn werk haalde grote oplagen - de uitgever adverteerde met verkochte exemplaren van alle boeken bij elkaar. Harde, niets ontziende kritieken en loftuitende, hij kreeg ze in alle gradaties.

Het werk van Zwagerman weerspiegelt de tijdgeest en is doorspekt met citaten en verwijzingen naar andere schrijvers, naar denkers en musici. Zelf heeft hij beweerd veelzijdigheid en eclecticisme op te zoeken. Ook beweerde hij te dichten uit ambitie, niet vanwege zijn talent. Zijn dichterlijke werk neemt dan ook een geringe plaats in binnen zijn gehele oeuvre, maar het is wel een speciale plaats: lyrisch, extravert en retorisch. Dat levert uitdrukkingen op als: de hoogmoedblaf, furieuze spreeuwen, hugo fucking claus en rondborstig hooggebergte.

Geboren te A

Letterkunde

BOEKEN NR. 6, JUNI

Rémon van Gemeren: Leven in een doodgeboren droom. De wereld van Joost Zwagerman

door Jo Vanderwegen

Aan de hand van het oeuvre van Joost Zwagerman () heeft Rémon van Gemeren gepoogd een beeld te schetsen van het innerlijk van de populaire en te jong gestorven auteur. Dat levert geen traditionele biografie op, maar een reeks essays die tonen hoe gelaagd het werk van Zwagerman was. Steeds weer liet Zwagerman zijn hoofpersonages vluchten van een voor hen onaangename werkelijkheid. Ook toont hij aan hoe kunstenaars het verdwijnen sublimeren in hun schilderijen.
 
Rémon van Gemeren schreef al eerder verdiepende monografieën (over de poëzie van Jan Eijkelboom, Een bezetenheid zo bijna kalm, Liverse ) en uitgebreide biografieën (Couperus, een leven, ). Een gelijkaardige werkwijze als in zijn lijvige boek over Couperus – met nadruk op tekst- en literatuuranalyse in plaats van op biografische feiten – past Van Gemeren toe in Leven in een doodgeboren droom. Sterker nog, Van Gemeren gaat zelfs haast uitsluitend uit van het nagelaten werk van de betreurde Zwagerman.
 
Na de inleiding deelt Van Gemeren zijn werk op in drie afdelingen. Het verhalend proza, de poëzie en de essa

Joost Zwagerman ()


Geschiedenis: Hoe zag onze wereld er vroeger uit en wat gebeurde er toen?

Nederlandse schrijver


Foto Krimidoedel: Joost Zwagerman tijdens een signeersessie in een boekhandel in Hengelo
De Nederlandse schrijver Joost Zwagerman schreef poëzie, romans, novellen, verhalen, essays en columns. Als romancier brak hij in door met 'Gimmick!' over de Amsterdamse kunstscene in de jaren tachtig. Zwagerman schreef na geen romans meer. Wel verscheen in nog het Boekenweekgeschenk 'Duel' en schreef de auteur een groot aantal essays en columns over kunst, cultuur en samenleving.

Opleiding

Johannes Jacobus Willebrordus Zwagerman werd op 18 november geboren in Alkmaar. Joost groeide op in een katholiek gezin en bezocht na de middelbare school de Pedagogische Academie. Daarna studeerde hij Nederlandse taal- en letterkunde aan de universiteit van Amsterdam. De essaybundel 'Transito' werd in genomineerd voor de AKO Literatuurprijs. In ontving hij de Gouden Ganzenveer voor zijn hele oeuvre.

Houdgreep

Joost Zwagerman maakte in zijn debuut met 'De Houdgreep'. In deze roman trachten de hoofdpersonen hun relatie zuiver te houden in een corrupte wereld. 'Vals licht' () gaf aanleiding tot een rel, omdat sommigen in de hoofdpersoon een bekende quizmaster en zanger