Quaco
John Gabriel Stedman werd beroemd om zijn Surinameboek met de karakteristieke en gruwelijke prenten van gekastijde slaven. Toch weten we maar weinig van de excentrieke man achter die prenten. Historicus Roelof van Gelder, die geïntrigeerd raakte door Stedmans bewogen leven en de uitzonderlijke manier waarop hij omging met slaven, schreef daarom een biografie over de Schots-Nederlandse officier: Dichter in de jungle. ‘Ik vind het belangrijk om te laten zien dat dit deel van ons koloniale verleden ook bestaat.’
Hoe zag Stedmans militaire leven eruit?
‘Stedman diende in de achttiende eeuw in de Schotse Brigade, een zelfstandige eenheid binnen het Staatse leger van de Republiek. Eerst diende hij als vaandrig in verschillende garnizoenssteden, waar hij uit verveling kwajongensstreek na kwajongensstreek uithaalde. In lonkte het avontuur in Suriname. Vijf jaar lang opereerde hij daar als officier om slaven die waren weggelopen van hun plantages, ‘marrons’, op te sporen. Hij trouwde met de slavin Joanna, met wie hij zijn zoon Johnny kreeg. Eind keerde Stedman terug naar de Republiek, waar hij een tweede huwelijk aanging met een Nederlandse vrouw, Adriana Wierts. Toen de Vierde Engels-Nederlandse Oorlog uitbrak besloot Stedman, die als Schot moest kiez
‘Dichter in de jungle’ in Geschiedenis Magazine
Roelof van Gelder schreef voor het aprilnummer van Geschiedenis Magazine een uitgebreid artikel over John Gabriel Stedman, de officier waar Van Gelder’s biografie ‘Dichter in de Jungle’ over gaat . Stedman zelf is misschien niet zo bekend, maar zijn illustraties zijn wereldberoemd!
Het gaat om een aantal door hem geïllustreerde prenten waar zwaar gestrafte slaven op afgebeeld staan. Deze illustraties werden in de negentiende eeuw al wereldberoemd en door tegenstanders van de slavernij ingezet als hoofdargument. De afbeelding van ernstig mishandelde slaven waren namelijk een schok voor de meeste Europeanen. Met deze ‘bewijsstukken’ werden de wreedheden (die hand-in-hand ging met de slavencultuur) in een keer realiteit. Maar dit einddoel, een slavernij-vrije maatschappij, blijkt niet perse Stedmans eigen motivatie te zijn geweest. Stedman zelf was helemaal niet tegen slavernij. Hij was alleen stellig voor een humane omgang van plantage-eigenaren met hun slaven. Zover dat hij zelfs straffen voorstelde die mishandeling van slaven zouden moeten veroordelen.
Lees er alles over in het artikel en in het boek Dichter in de Jungle.
In het Surinaamse paradijs John Gabriel Stedman
Hij was veelzijdig, opvliegend, maar ook sociaal bewogen, verbleef op veel plekken als soldaat, schreef (dag)boeken, leefde in de Surinaamse jungle en bewerkte de grond van zijn landhuis in Engeland. Onlangs verscheen een boeiende biografie over deze complexe persoonlijkheid, die het opnam voor slaven.
John Gabriel Stedman () was een zoon van Schotse ouders, maar leefde vanaf zijn geboorte in Dendermonde lange tijd in het huidige België en in Nederland. In zijn memoires schrijft hij dat zijn leven onfortuinlijk begon. Zijn eerste min viel boven op hem in slaap, de tweede liet hem vallen op een stenen vloer, de derde raakte met hem bedolven onder een instortende muur, terwijl zijn gezicht op driejarige leeftijd gehavend werd door schampschoten van een pistool. Hij leek voor galg en rad op te groeien als kleptomaan, bendeleider, bon vivant, gokker en drinker, op vele vrouwen verliefd en zich op vele plekken onmogelijk makend.
Hij schrijft alvast zijn eigen grafschrift
Net als zijn vader ging hij het leger in. Op jarige leeftijd kwam hij met een expeditieleger op de Hillegonda Jacoba in Suriname aan, verwelkomd met saluutschoten. Aanvankelijk beschreef hij het groene Suriname als het paradijs, maar vier jaar later, bijna
John Gabriel Stedman () en het verdriet van Suriname
Je zou het leven van John Gabriel Stedman () kunnen voorstellen in de vorm van een drieluik. Er waren de vlegeljaren van zijn jeugd, de tropenjaren in Suriname en het slotakkoord in Europa na zijn terugkeer van de Nederlandse kolonie. Roelof van Gelder schreef een biografie van de man die de wreedheden op de slavenplantages in Suriname onverbloemd verbeeld heeft in zijn prenten en geschriften.
Het picareske
Even leek het erop dat John Gabriel Stedman, geboren op 4 april in Dendermonde, opgroeide voor galg en rad. De memoires die hij in de herfst van zijn leven aan het papier heeft toevertrouwd, getuigen van de nodige uit de hand gelopen weddenschappen, vechtpartijen en practical jokes, om over zijn oplichterijen en amourettes nog maar te zwijgen. Stedman, zo geeft hij toe, was in zijn jeugd een branieschopper en schuinsmarcheerder.
John Gabriel Stedman tekende voor een militaire carrière in de Schotse Brigade. In de Republiek der Verenigde Nederlanden waren zo’n tweeduizend Britse militairen gelegerd die werden ingezet ter verdediging van de barrièresteden in het zuiden en het oosten van de Republiek. De Brigade stond onder het opperbevel van het Staatse leger, maar de eed van trouw werd zowel aan de prins van Oranje a
Dichter in de jungle John Gabriel Stedman ()
"Dichter in de jungle', van Roelof van Gelder is een indrukwekkende biografie over het leven van John Gabriel Stedman "de Multatuli van Suriname' . Stedman, een Schots-Nederlandse officier, schreef het in verschenen boek "Narrative of a five years' expedition against the Revolted Negroes of Surinam'. Stedman maakte deel uit van een expeditieleger in Suriname dat als taak had slaven op te sporen die van hun plantages waren weggelopen. In zijn boek beschreef Stedman gedetailleerd de gruwelijke wijze waarop sommige plantage-eigenaren omgingen met hun slaven. Het boek was geïllustreerd met tachtig op Stedmans eigen tekeningen gebaseerde gravures en werd vrijwel meteen een internationaal succes. Het werd vertaald in meerdere talen, waaronder het Nederlands. Hierdoor werd dit boek een belangrijk instrument in de strijd tegen de slavernij. Stedmans prenten zijn nog steeds iconen van de slavernijgeschiedenis.
Taal Nederlands
Bindwijze Paperback
Druk 2
Verschijningsdatum november
Aantal pagina's pagina's
Auteur Roelof van Gelder
Uitgever Atlas Contact
EAN
"Dichter in de jungle', van Roelof van Gelder is een indrukwekkende biografie over het leven van John Gabriel Stedman "de Multatuli van Suriname' .