Alexander münninghoff ellen

‘Als tijdens mijn tv-carrière bekend was geworden dat mijn vader een SS’er was, had ik het kunnen schudden’

Dit interview verscheen begin in Eos-publicatie Memo.

Soms lijkt een verhaal te gek voor woorden. ‘Zoiets verzin je toch niet!’, spookt dan voortdurend door je hoofd. Maar anderzijds horen we ook vaak dat fictie niet op kan tegen de werkelijkheid. Dat laatste is van toepassing op De stamhouder, het boek waarin de Nederlandse oud-journalist Alexander Münninghoff zijn bewogen familiegeschiedenis uit de doeken doet.

‘Bewogen’ is een understatement van jewelste, want Münninghoffs relaas van de levens van zijn vader en grootvader is overweldigend van het begin tot het eind. ‘Krankzinnig’ is misschien beter op z’n plaats. Op de eerste bladzijde van De stamhouder krijgt de lezer al een goed idee van wat hem allemaal te wachten staat. Münninghoff beschrijft hoe hij als hummeltje van vier (de Tweede Wereldoorlog is dan nog maar een paar jaar voorbij) door het huis paradeert met de SS-helm van zijn vader. De hele familie, die in de woonkamer net aan de borrel is begonnen, is getuige van het tafereel. Münninghoffs grootvader, die in het boek steevast de Oude Heer wordt genoemd, maant daarop zijn zoon aan om ‘die rommel nu eindelijk eens weg te doen’.

Van sterke stam tot kronkelige knoest

Het tweede: dat mannen, zeker naarmate ze ouder worden, weinig of geen fictie meer lezen. Die zogenoemde gender gap is een bewezen feit. Minder duidelijk is de verklaring, al doen er nogal wat verklaringen de ronde. Een ervan is dat mannen meer belang hechten aan feiten. Een andere dat mannen van mening zijn dat de fictie niet op kan tegen de werkelijkheid. De hierbij horende zinsnede luidt: ‘Zoiets verzin je toch niet!’

Het is precies dit zinnetje dat me bij het lezen van deze memoire-achtige kroniek van Alexander Münninghoff steeds weer door het hoofd schoot. Hoeveel fantasie je ook hebt, dit kan geen mens bedenken. Zoveel verwikkelingen, internationale contacten, morele verwarringen, absurde situaties, mislukkingen, ambities.

Alexander Münninghoff, zo staat braaf op Wikipedia en enkele andere plekken, studeerde Slavische talen, is journalist, werkte langdurig voor de Haagsche Courant, schreef boeken en artikelen over schaken, was correspondent in Moskou. Deze kale informatie wordt veelal voorafgegaan door twee omineuze feiten, een plaatsnaam en een datum: Poznan Poznan, in het westelijke deel van Polen, was aan het eind van de Tweede Wereldoorlog niet bepaald de meest ideale plek om geboren te worden. Wie dat toch ‘deed’, alt

Ik zag enkele weken geleden in mail van schaakhuis ‘De Beste Zet&#;  dat  ‘Hein Donner ,The Biography’ was verschenen.  Van de hand van Alexander  Münninghoff.  Journalist, Slavist, auteur en &#;.  schaker  (Elo lang rond de ). Het betreft een vertaling in het Engels van zijn “Hein Donner – Een biografische schets ‘ () . Huhhh&#;?  Nu een vertaling van een biografie van jaren geleden, over een Nederlandse grootneester met niet een supersensationele schaakcarriėre?  Raakt dat nog verkocht? Ja, want  die Donner is nog steeds ook elders op deze aardkloot een bekende figuur. Niet zozeer door zijn schaakpartijen, maar vooral door zijn schrijfsels. Die mondiale populariteit werd namelijk ook veroorzaakt  door een Engelse editie van de kort voor zijn dood verschenen  uitgave van  ‘De Koning’,  een keuze uit Donner&#;s journalistieke werk plus een aantal van zijn  partijen.  Ik heb de biografie en ‘De Koning’ destijds met veel plezier  in het Nederlands gelezen.  Als die biografie al in mijn boekenkast staat, is het niet zo zinvol om die te kopen. Zoeken dus. Nee, die staat er niet. Dan maar aanschaffen.  Het lezen van de Engelse editie van Donner ging vrij vlot. Het zal u niet o

Het leven van Münninghoff was minstens zo bont als zijn zinnen

Alexander Münninghoff is dinsdag op jarige leeftijd na een ziekbed van enkele maanden overleden aan de gevolgen van kanker. Als journalist was hij ooggetuige van grote gebeurtenissen in de geschiedenis van de 20ste eeuw, maar hij was in eigen persoon óók de belichaming van die geschiedenis. Lezers van De Haagsche Courant kennen Münninghoff van fraaie barokke reportages over de nadagen van de Sovjet-Unie, waar hij, van origine slavist, tussen en correspondent was.

Waar de vele historische referenties en anekdoten in zijn verhalen vandaan kwamen, leerden zijn lezers pas toen Münninghoff op zijn 70ste zijn autobiografie De stamhouder publiceerde. Zijn levensverhaal bleek zowel schokkend als meeslepend. Het boek werd een bestseller, bekroond met de Libris Geschiedenis Prijs en door documentairemaker Ger Poppelaars bewerkt voor televisie.

Münninghoff werd op 13 april geboren in het huidige Poolse Poznan. Hij was enig kind van een Nederlands-Russische vader die vocht bij de Waffen-SS en een Baltisch-Duitse moeder die op de vlucht voor het Rode Leger westwaarts was getrokken. 

In april heette Poznan nog Posen, dat nog goeddeels Duitstalig was en in handen van de nazi’s. Tijdens Münninghoffs geboorte werd de stad d

Alexander Münninghoff () werd geboren in Poznan (Polen). Hij studeerde Slavische talen en was (schaak)journalist van de Haagse Courant.

Voor Schaakbulletin schreef hij artikelen over &#;schaken in de Russische pers&#; en publiceerde interviews met Russische grootmeesters.

Met Tim Krabbé en Jan Timman schreef hij een boek over Fischer (). Hij publiceerde een biografie Max Euwe, biografie van een wereldkampioen (). In verscheen een Engelse versie: Max Euwe, the biography.

In verscheen van zijn hand: Hein Donner, een biografische schets. In besteedde hij nogmaals aandacht aan Donner door de publicatie van: Koning, keizer, prins over de tweekampen Donner-Euwe, en Donner-Prins, Samen met Lex Jongsma schreef hij het jubileumboek 60 jaar Hoogovens Schaaktoernooi .