Gilles de marechal zoon van fritzi
Harmsen van Beek, Fritzi
Frederike Martine ten Harmsen van der Beek, Nederlands dichteres, verhalenschrijfster en illustratrice (Blaricum ). Fritzi ten Harmsen van der Beek stamt uit een gezin van kunstenaars. Zowel haar vader als haar moeder schreven voor kinderen en waren werkzaam als illustrator. Beiden maakten deel uit van de Amsterdamse, Blaricumse en Larense kunstenaarskringen. Na het overlijden van haar ouders woonde Ten Harmsen van der Beek enige jaren in Frankrijk, waar ze het werk van Henri Michaux leerde kennen. Ze had affiniteit met het onconventionele, absurde en springerige werk van Michaux, van wie ze ‘Plume’ vertaalde (opgenomen in: Henri Michaux, Verschijningen, ).
In debuteerde Ten Harmsen van der Beek met de dichtbundel Geachte Muizenpoot en achttien andere gedichten, waarvan een groot aantal gedichten eerder in Tirade was gepubliceerd. De bundel had onmiddellijk groot succes en bereikte een (zeker voor poëzie) ongekend groot publiek. De bundel ontstond in een periode waarin sprake was van verzet tegen elke vorm van hiërarchie en bestrijding van bestaande mythes in kunst, politiek en filosofie. Dat maakt deze poëzie ondogmatisch en subversief en dat uit zich in een speels en grillig taalgebruik, vol onverwachte wendingen en
F. Harmsen van Beek
‘Ze schrijft met haar stem,’ merkte A. Roland Holst op over de subtiele, vaak licht absurdistische gedichten en teksten van F. Harmsen van Beek. Ze debuteerde in met de vele malen herdrukte dichtbundel Geachte Muizenpoot en achttien andere gedichten, gevolgd door de verhalenbundels Wat knaagt? en Neerbraak. In verscheen de gedichtenbundel Kus of ik schrijf, wederom een groot succes. Deze tweede bundel kwam al tot stand in het Groningse dorpje Garnwerd, waar ze na de gedwongen verhuizing uit Blaricum was gaan wonen.
Joke Sterk, de kunstenaar die dit portret van haar maakte, was kort voor haar in Garnwerd komen wonen. Maaike Meijer schrijft in haar biografie Hemelse mevrouw Frederike dat de vriendschap ontstond toen Harmsen van Beek de schildersezel bij Sterk zag staan. Ze noemde haar ‘kleine Jo’, en droeg ook een gedicht aan haar op: ‘Gedicht zonder naam, voor Gilles en Joke’. Gilles was het enige kind van Harmsen van Beek. Op het doek zien we de schrijfster in haar eigen huis, met op de achtergrond het schoolbord waarop ze noteerde wat ze niet vergeten moest. Bijzonder is dat dit ook echt haar eigen handschrift is: ze heeft het zelf op het schilderij gepenseeld.
Rechts op het portret hangen glasbellen, die o
Hemelse mevrouw Frederike. Het aangrijpende leven van F. Harmsen van Beek
Toegegeven: zoals zoveel anderen ben ook ik ooit in de fuik van de mythe gelopen. ‘Fritzi’ (ten) Harmsen van (der) Beek, dat was de dichteres van het kleine oeuvre en het grote avontuur. Van het artikel dat Betty van Garrel in de jaren zestig voor de Haagse Post schreef had ik nooit kennis genomen, evenmin als Gerard Reve’s mythologiseren in ‘Brief uit Amsterdam’ (opgenomen in Op weg naar het Einde). Maar ik kende wel het boek Jagtlust, dat Annejet van der Zijl schreef en waarin de villa in Blaricum wordt afgetekend als een dependance van het Leidseplein in de late jaren vijftig. Ik meen zelfs dat ik het cadeau kreeg bij een abonnement op HP/De Tijd. In Jagtlust gebeurde open en bloot wat in de rest van Nederland alleen voor achter de gordijnen bestemd was.
En natuurlijk wist ik dat Harmsen van Beek nog korte tijd getrouwd was geweest met Remco Campert, die zo ontspannen werd gefotografeerd terwijl hij met Frederike en anderen lag te zonnebaden op het dak van Jagtlust. Ik was dan ook al benieuwd hoe deze episode zou worden beschreven toen recent de Campert-biografie van Mirjam van Hengel, Een knipperend ogenblik, verscheen.
Royaal leven
Dat was op hoofdlijn een bevestiging van wat we al k
Beek, Frederike Martine ten Harmsen van der ()
© DVN, een project van Huygens ING en OGC (UU). Bronvermelding: Kees Kuiken, Beek, Frederike Martine ten Harmsen van der, in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland. URL: [04/11/]
BEEK, Frederike Martine ten HARMSEN van der, ook bekend als F. Harmsen van Beek (geb. Blaricum – gest. Groningen ), schrijfster, dichteres en tekenares. Dochter van Eelco Martinus ten Harmsen van der Beek (), illustrator, en Johanna Frederika Langeler (), tekenares en tekstschrijfster. Fritzi ten Harmsen van der Beek trouwde (1) op in Blaricum met Eric de Mareschal (geb. ), geoloog; (2) op in Blaricum met Remco Wouter Campert (geb. ), dichter en schrijver. Van tot had ze een verhouding met Peter Vos (), tekenaar. Uit huwelijk (1), dat in juni werd ontbonden, werd 1 zoon geboren. Huwelijk (2), dat in april werd ontbonden, bleef kinderloos.
Frederike (Frédérique, Fritzi) ten Harmsen van der Beek en haar broer Hendrik (), kinderen van het even succesvolle als drukbezette tekenaarsechtpaar Eelco (ten) Harmsen van (der) Beek en Freddie Langeler, werden in Blaricum opgevoed door hun grootmoeder Geertrui Langeler-van der Mark. Fritzi bezocht achtereenvolgens het Nieuwe Lyceum in Hilversum en de Rijksnormaalschool voor Tekenonde
Frederike Harmsen van Beek
van is de biografie van F. Harmsen van Beek []. Frederike, Fritzi voor intimi maar dat ligt gevoelig, was dichter, schrijver, journalist, kunstenaar en illustrator. Ze liet geen groot (geschreven) oeuvre na, maar wel een opmerkelijk oeuvre. Ik ga het u toelichten.
Frederike groeide op in Blaricum als kind van twee illustratoren in Blaricum. Haar vader tekende de beroemde Flipje-reeks en Frederike hielp vaak mee om deze in te kleuren. Ze woonde een paar jaar in Frankrijk en leerde daar Eric de Mareschal kennen waarmee ze zoon Gilles kreeg. Ze keerde alleen met Gilles terug naar Nederland en de vader verdween uit beeld. Ze kon terecht in een grote Blaricumse villa, Jagtlust, waar ze als huismeester werd aangesteld.
Die villa wordt het middelpunt van een ogenschijnlijk hedonistisch universum. Dat wordt gevoed door het boek Jagtlust van Annejet van der Zijl en geschriften van Gerard Reve. Biografe Maaike Meijer ontkent dit niet in dit boek maar brengt wel de nodige nuance aan. Feit is dat de villa wel een ontmoetingsplaats werd voor verschillende Nederlandse kunstenaars. Remco Campert kwam er en trouwde later met Frederike. Ook Cees Nooteboom, een schrijver van eenentwintig jaar, was present;
Het was daar op Jagtlust een fantastische chaos. E